بەبۆنەی رۆژی عاشوراوە لە عێراق رۆژی یەکشەممەی داهاتوو پشووی فەرمییە و لە هەرێمیش رۆژی شەممە پشووی فەرمییە.
ئەمڕۆ سێشەممە، 1-7-2025، ئەمیندارێتی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق، لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، بەبۆنەی 10ـی موحەڕەم(رۆژی عاشورا)وە رۆژی یەکشەممە لە سەرجەم پارێزگاکانی عێراق پشووی فەرمییە.
هەروەها، لە هەرێمی کوردستانیش، بەپێی رۆژمێری حکومەتی کاربەڕێکەری هەرێم، بە هەمان بۆنەوە رۆژی شەممە پشووی فەرمییە.

رۆژێک پشووی فەرمی راگەیەندرا

ئه‌ندامێکی په‌رله‌مانی عێراق، رایگه‌یاند: "شاندی هه‌رێمی كوردستان و حكومه‌تی فیدڕاڵی گه‌یشتوونه‌ته‌ رێكکه‌وتن و چاوه‌ڕوان ده‌كرێت له‌ زووترین كاتدا مووچەی مووچه‌خۆرانی هه‌رێمی كوردستان ره‌وانه‌ بكرێت".
شیروان دوبه‌ردانی، ئه‌ندامی په‌رله‌مانی عێراق، لە لێدوانێکدا رایگه‌یاند: "شاندی هه‌رێمی كوردستان و حكومه‌تی فیدڕاڵی گه‌یشتوونه‌ته‌ رێكکه‌وتن و چاوه‌ڕوان ده‌كرێت له‌ زووترین كاتدا مووچەی مووچه‌خۆرانی هه‌رێمی كوردستان ره‌وانه‌ بكرێت".
راشیگەیاند: "شه‌وی رابردوو شاندەکەی حكومه‌تی هەرێم گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ و له‌گه‌ڵ شاندی حكومه‌تی فیدڕاڵی گه‌یشتوونه‌ته‌ رێكکه‌وتن و ئه‌مڕۆش له‌ كۆبوونه‌وه‌ی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی عێراق رێکكه‌وتنه‌كه‌ ده‌خرێته‌ڕوو، چاوه‌ڕوان ده‌كرێت له‌ كۆبوونه‌وه‌كه‌دا بڕیار لەسەر‌ ناردنی مووچه‌ی مووچه‌خۆرانی هه‌رێمی كوردستان بدرێت".
ئاماژه‌ی به‌وه‌شكرد: "ئه‌و پاره‌یه‌ی كه‌ به‌غدا چاوه‌ڕوان ده‌كرێت ره‌وانه‌ی هه‌رێمی كوردستانی بكات، مووچه‌ی مانگی پێنجی مووچه‌خۆرانه‌".
دەربارەی دەستپێکردنەوەی هه‌نارده‌كردنەوەی نه‌وتیش رایگەیاند: "رێكکه‌وتن كراوه‌ و ته‌واوبووه‌ و هه‌نارده‌كردنی نه‌وت ده‌ستپێده‌كاته‌وه‌".
ئەمەش لە کاتێکدایە، فه‌رمانبه‌ر و مووچەخۆرانی هه‌رێم، زیاتر لە دوو مانگه‌ مووچه‌یان وه‌رنه‌گرتووه‌، کاریگەری بێ مووچەیی بازاڕەکانی هەرێمی لاوازی کردووە.

"رێککەوتن کرا و مووچە بۆ هەرێم دەنێردرێت" 

نرخی نەوت دابەزی و لە ئێستادا نرخی یەک بەرمیل نەوتی خاوی برێنت بە 66 دۆلار و 46 سەنت، مامەڵەی پێوەدەکرێت.
ئەمڕۆ سێشەممە، 1-7-2025، لە کاتی کردنەوەی بازاڕی جیهانیی نەوتدا، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە 66 دۆلار و 46 سەنت دیاریکرا و بەروارد بە دوێنێ ئێوارە، نرخەکەی 0.28٪ دابەزیوە.
هاوکات، نرخی یەک بەرمیل نەوتی خاوی تەکساس بە 64 دۆلار و 80 سەنت، مامەڵەی پێوەدەکرێت و نرخەکەی 0.31٪ دابەزیوە.
لە کاتی هەڵگیرسانی شەڕی نێوان ئیسرائیل و ئێران، نرخى هەر بەرمیلێک نەوت زیاتر لە 10 دۆلار بەرزبووەوە، بەڵام بە راگەیاندنی ئاگربەست راستەوخۆ نرخەکەی رووی لە دابەزین کردەوە.

نرخی نەوت دابەزی

فڕۆکەخانەی کەرکووک ڕایگەیاند، لە ئەنجامی هێرشەکان بۆ ناوچەیەکی نزیک فڕۆکەخانە کەسێک بریندار بووە، بەڵام هێرشەکان هیچ کاریگەرییان لەسەر گەشتەکانی فڕۆکەخانە نەبووە و گەشتەکان بەردەوامن. شەوی دووشەممە، فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی کەرکووک ڕاگەیەندراوێکی بەپەلەی لەسەر هێرشە مووشەکییەکانی ئەمشەو بڵاو کردەوە و دەڵێت: کاتژمێر 11:30ی خولەکی ئەمشەو، سێ موشەک کە سەرچاوەکەیان نادیارە ئاڕاستەی شاری کەرکووک کران، دووانیان لە ناوچەی سەربازی و یەکێکیان لە ناوچەیەکی نزیک لە فڕۆکەخانە کەوتنە خوارەوە و بەهۆیەوە ئاگر لە چیمەنی نزیک دەروازەی فڕۆکەخانە کەوتەوە، بەڵام ئاگرەکە لەلایەن کارمەندانی بەڕێوەبەرایەتی ئاگرکوژێنەوەی فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی کەرکوکەوە کوژێنرایەوە. باسی لەوەش کردووە: لە ئەنجامی هێرشەکەدا، کەسێک بە سووکی بریندار بووە، هەروەها هێرشەکان هیچ کاریگەرییەکیان لەسەر گەشتە ئاسمانییەکانی فڕۆکەخانەی کەرکووک نەبووە و گەشتەکان بەردەوامن. جەختیش دەکاتەوە، فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانی کەرکوک و ئەو یەکانەی ئامادەبوون لە دەوروبەری فڕۆکەخانەکە، بە خێرایی وەڵامی ئەم هێرشانەیان دایەوە و هیچ مەترسییەکیش لەسەر فڕۆکەخانەی کەرکووک دروست نەبووە و گەشتە ئاسمانییەکان بەردەوامییان هەیە.

فڕۆکەخانەی کەرکووک لەسەر هێرشە مووشەکییەکەی ئەمشەو هاتەدەنگ

سەرەڕای ئەوەی ئەنجومەنی باڵای دادوەری عێراق، لە بەیاننامەیەکدا ڕایگەیاند، ناجێگیریی تەندروستیی سەرۆکی دادگای فیدراڵی هۆکار بووە بۆ دەستلەکارکێشانەوەی، بەڵام سەرچاوە دادوەرییەکان باس لەوە دەکەن ئاڵنگارییەکی توند لەنێوان جاسم عومێری و فایەق زێدان سەرۆکی ئەنجومەنی باڵای دادوەریی هەبووە و ئەوەش بووەتە هۆی دەستلەکارکێشانەوەی جاسم عمێری.
دوای ئەوەی جاسم عمێری سەرۆکی پێشووی دادگای فیدراڵیی عێراق داوای کرد خانەنشین بکرێت و دەستلەکارکێشانەوەی ڕاگەیاند، ئەنجومەنی باڵای دادوەریش لەبەیاننامەیەکدا پاساوی بۆ داواکارییەکەی هێنایەوە و باس لەوە کردووە ئەم داوایەی جاسم عمێری بە هۆکاری "تەندروستی" بووە.
سەرەنجام، داوایەکەی سەرۆکی دادگای فیدڕاڵی لەلایەن ئەنجومەنی باڵای دادوەریی عێراقەوە پەسەند کرا و لەشوێنی، دادوەر مونزیر ئیبراهیم حسێنی جێگری، بۆ وەرگرتنی پۆستی سەرۆکی دادگای فیدراڵی دەستنیشانکرا.
سەرچاوە دادوەرییەکان سەبارەت بە هۆکاری دەستلەکارکێشانەوەکەی جاسم عمێری سەرۆکی پێشووی دادگای فیدراڵی، باس لەوە دەکەن بەهۆی هەبوونی ئاڵنگارییەکی توند هەبووە لەنێوان ناوبراو و فایەق زێدان سەرۆکی ئەنجومەنی باڵای دادوەری، لە چەند مانگی ڕابردوودا زیاتر جارێک ناکۆکیی لە نێوان فایق زیدان و جاسم عمێریدا ڕوویداوە، دواجار بە چوونە دەرەوە و دەستلەکارکێشانەوەی عمێری، ئاڵنگارییەکە کۆتایی هات.
ئەمەش لەکاتێکدایە، لە 19ی ئەم مانگەدا، نۆ ئەندامی دادگای فیدراڵی دەستلەکارکێشانەوەی بە کۆمەڵیان پێشکەش بە سەرۆکی دادگاکە کرد بەهۆی ناکۆکیی دەستەی دادوەران لەگەڵ سەرۆکی دادگا و لە ئەنجامی پەرەسەندنی ئاڵنگاریی نێوان ئەنجومەنی دادوەری و دادگای فیدراڵی هەروەک سەرچاوە دادوەرییەکان ئاشکرایان کردووە.
عومێری، لە ماوەی دە رۆژی رابردوودا هەوڵێكی زۆریدا بۆ جڵەوکردنی ململانێی نێوان دادگای فیدراڵی و ئەنجومەنی باڵای دادوەری و دادگای پێداچوونەوە، بەڵام بەهۆی ڕەتکردنەوەی لەلایەن سەرۆككۆمار و سەرۆکی پەرلەمانەوە هەوڵەکانی سەرکەوتوو نەبوون.
عومێری دوو داواکاری پێشکەش بە مەحمود مەشهەدانی و عەبدولەتیف رەشید کردبوو، داوای کردبوو تا هاوپەیمانی ئیدارەی دەوڵەت کە پێكهێنەری حكومەتە، كۆببێتەوە، بۆ تاوتوێکردنی ناکۆکی نێوان بڕیارەکانی دادگای باڵای فیدراڵی و بڕیارەکانی دادگای پێداچوونەوە، هەروەها بانگهێشتکردنی شارەزایانی دەستووری و یاسایی بۆ بەشداریکردن لە کۆبوونەوەکە و دەربڕینی بۆچوونەکانیان لەسەر ئەو بابەتە.

هۆکاری سەرەکیی دەستلەکارکێشانەوەی سەرۆکی پێشووی دادگای فیدڕاڵی ئاشکرا دەکرێت

وەزارەتی پلاندانانی عێراق ڕایگەیاند، بەپێی سەرژمێریی وەزارەتەکەیان بۆیان دەرکەوتووە تا ساڵی 2028 ژمارەی دانیشتووانی عێراق بۆ نزیکەی 49 ملیۆن کەس زیاد دەکات و زۆرینەی دانیشتووانی گەنجن و توانای منداڵ خستنەوەیان لە ئاستێکی بەرزدایە.
ئەمڕۆ دووشەممە، عەبدولزەهرە هنداوی، وتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق ڕایگەیاند: "بەپێی ئەنجامەكانی سەرژمێری بۆمان دەركەوت، عێراق زۆرینەی دانیشتووانی گەنجن، توانای منداڵ خستنەوەیان لە ئاستێكی بەرزدایە، هەرچەندە بەراورد بە ڕابردوو دابەزینی بەخۆیەوە بینیوە."
پێشبینی ئەوەشی کردووە، گەشەی ساڵانەی دانیشتووان بە ڕێژەی 2.4٪ بێت، بەوپێیەش تا ساڵی 2028 ژمارەی دانیشتووانی عێراق بگاتە 48.9 ملیۆن كەس كە ئەمەش پێویستی بە گۆڕانكاری لە سیاسەت و بەرنامەكان هەیە.
وەزیری پلاندانانی عێراق هۆشداریش دەدات، ئەگەر ئامادەكاری بۆ زیادبوونی ئەم ژمارەیەی دانیشتووان نەكرێت، كێشەی گەورەی نیشتەجێبوون و دەستكەوتنی سەرچاوەكان درووست دەبێت، ئەمەش فشارێكی زیاتر دەخاتە سەر بەكارهێنانی سەرچاوەكان، دابینكردنی ژێرخانی ئابووری، و دڵنیابوون لە خزمەتگوزارییە گشتگیرەكان بۆ هەموو دانیشتووانی عێراق.

گەشەی دانیشتووانی عێراق تا ساڵی 2028 بۆ 49 ملیۆن کەس زیاد دەکات

وەزارەتی بازرگانیی عێراق، رایگەیاند، بڕیاردراوە یەکی مانگی هەشت وەک کۆتا وادە سیستمی پڕکردنەوەی ئەلیکترۆنی پسووڵەی خۆراک درێژبکرێتەوە. 
وەزارەتی بازرگانیی عێراق، لە راگەیەندراوێکدا ئەوەی خستەڕوو، بۆ زیاتر بەشداریی هاوڵاتییانی عێراق، بڕیاردراوە تاکو یەکی مانگی هەشت وەک کۆتا وادە سیستمی پڕکردنەوەی ئەلیکترۆنی پسووڵەی خۆراک درێژبکرێتەوە، لەگەڵ پێشکەشکردنی هاوکاریی هونەری و یارمەتی بۆ هاونیشتمانییان، لە بوونی هەر ئاستەنگییەک کە لە پڕۆسەکەدا هەبێت.
هەر لە راگەیەندراوەکەشدا هاتووە، لە چوارچێوەی پڕکردنەوەی پسووڵەی خۆراکدا لە ڕێگەی سیستمی ئەلیکترۆنییەوە تاوەکو ئێستا زیاتر لە 33 ملیۆن کەس زانیارییەکانی خۆیان نوێکردووە و هاوڵاتییان بەشێوەیەکی کارا بەشدارییان کردووە.
ئاماژە بەوەشکراوە، لە سیستمەکەدا زیاتر لە یەک ملیۆن و 500 هەزار کەس، خۆویستانە ناوەکانیان لابردووە، بەوپێیەی بەشێکیان گیانیان لەدەستداوە یاخود پسووڵەی خۆراک بەکارناهێنن و ماددە خۆراکییەکان وەرناگرن.

وادەی پڕکردنەوەی ئەلیکترۆنی پسووڵەی خۆراک درێژکرایەوە 

نرخی تمەنی ئێرانی بەرامبەر بە دۆلاری ئەمریکی دابەزینی بەرچاوی بەخۆیەوە بینی و یەک دۆلار بە 88،350 تمەن مامەڵەی پێوەدەکرێت.
ئەمڕۆ دووشەممە، 30-6-2025، نرخی دۆلار بەرامبەر بە تمەن بەرزبووەوە و یەک دۆلاری ئەمریکی بە 88 هەزار و 350 تمەن مامەڵەی پێوەدەکرێت.
لە دوای راگەیاندنی ئاگربەستی نێوان ئیسرائیل ئێران، راستەوخۆ نرخی تمەن بەرامبەر بە دۆلار دابەزی.

بەهای تمەن دابەزی

فڕۆکەخانەی سلێمانی رایگەیاند، لەچەند رۆژی داهاتوو هەردوو هێڵی ئاسمانیی قەتەری و فلای دوبەی، گەشتە ئاسمانییەكانیان لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی سلێمانی دەستپێبكەنەوە. ئەمڕۆ یەکشەممە، فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی سلێمانی لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردووەتەوە، بەپێی ئەو خشتەیەی كە لەلایەن (هێڵی ئاسمانی فلای دوبەی)یەوە بۆ فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی سلێمانی نێردراوە، وابڕیارە لە رۆژی یەکی مانگی داهاتووەوە، بە سێ گەشتی هەفتانە، گەشتە ئاسمانییەكانیان لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی سلێمانییەوە دەستپێبكەنەوە. ئاماژەی بەوەشكردووە، هێڵی ئاسمانیی قەتەرییش گەشتە ئاسمانییەكانی لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی سلێمانی دەست پێدەكاتەوە وبەپێی ئەو خشتەیەی كە كۆمپانیاكە بۆ فڕۆكەخانەكەی ناردووە، وابڕیارە لە رۆژی دووی مانگی داهاتووەوە، هەموو رۆژانی هەفتە، گەشتە ئاسمانییەكانیان لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی سلێمانیەوە دەستپێبكەنەوە.

دوو هێڵی ئاسمانی گەشتەكانیان لە فڕۆكەخانەی سلێمانی دەستپێدەكەنەوە

ئەنجوومەنی باڵای دادوەریی عێراق، رایگەیاند، بڕیاردرا بە خانەنشینکردنی دادوەر جاسم محەممەد عەبوود و شوێنگرەوەی لەلایەن دادوەر مونزر ئیبراهیم حوسێن.
ئەنجوومەنی باڵای دادوەریی عێراق، لە راگەیەندراوێکدا رایگەیاند، لیژنەی تایبەت بە هەڵبژاردنی سەرۆکی دادگای باڵای فیدڕاڵی کۆبووەوە و بڕیاریدا بە خانەنشینکردنی دادوەر جاسم محەممەد عەبوود، سەرۆکی دادگەکە، بەهۆی دۆخی تەندروستییەوە.
راشیگەیاند، لیژنەکە بەگوێرەی مادەی (3/یەکەم و دووەم) لە یاسای ژمارە 30ـی ساڵی 2005ـی دادگای باڵای فیدڕاڵی کارەکانی کردووە؛ دادوەر مونزر ئیبراهیم حوسێن، جێگری سەرۆکی دادگای تەمیزی فیدڕاڵی وەک شوێنگرەوەی بەربژێرە.
هەر بەپێی راگەیەندراوەکە، نووسراو ئاڕاستەی لەتیف رەشید، سەرۆککۆماری عێراق، کراوە تاوەکو مەرسوومی کۆماری بۆ دامەزراندنی سەرۆکی نوێی دادگەی باڵای فیدڕاڵی عێراق دەربکات.

شوێنگرەوەی سەرۆکی دادگای فیدڕاڵی عێراق ئاشکراکرا

دامەزراوەی جیۆلۆجی ئەمریکی رایگەیاند، بوومەلەرزەیەک بە گوڕی 5.3 پلەی رێختەر، لە ناوەڕاستی پاکستان روویدا.
دامەزراوەی جیۆلۆجی ئەمریکی لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، بەیانی ئەمڕۆ یەکشەممە، 29-6-2025، بوومەلەرزەیەک بە گوڕی 5.3 پلەی رێختەر، لە ناوەڕاستی پاکستان روویداوە و هیچ زیانێکی گیانی نەبووە.
راشیگەیاند، نزیکەی کاتژمێر 3:30 خولەکی بەیانی بە کاتی ناوخۆ روویداوە، و ناوەندی بومەلەرزەکە نزیکەی 60 کیلۆمەتر لە باکوری رۆژهەڵاتی شاری بەرخان لە پارێزگای پاکستانەوە دوورە.

بوومەلەرزەیەک ئەم وڵاتەی هەژاند

مەرزی شەلامجە، رایگەیاند، کەسێکی بیانی کە نزیکەی یەک کیلۆ و نیو ماددەی هۆشبەری پێبووە دەستگیرکرا.
بەڕێوەبەرایەتی مەرزی شەلامجەی میسر، لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، کەسێکی بیانی کە نزیکەی یەک کیلۆ و نیو ماددەی هۆشبەری لە جۆری کریستاڵ پێبووە، دەستگیرکرا.
راشیگەیاند، ئەو کەسە بیانییە ویستوویەتی ئەو بڕە زۆرە لە ماددەی هۆشبەر بە قاچاغ بگوازێتەوە بۆ عێراق.

سینەمای قەلەم

گەڕان بکە بۆ نوێترین فیلم و دراما جیهانیەکان لە سینەمای قەڵەم بە زمانی کوردی و بیانی

رۆژهەلاتی ناوەڕاست